Zgodnie z art. 57 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.), odpowiedzialności karnej podlega ten, kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w art. 55 ust. 1 i 3 lub art. 56 ust. 1 i 3. Podejmowane przez sprawcę czynności mają na celu stworzenie warunków umożliwiających wprowadzeniu do obrotu lub uczestniczenie w obrocie środkami odurzającymi (substancjami psychotropowymi lub słomą makową). W myśl art. 57 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii:
1. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w art. 55 ust. 1 lub art. 56 ust. 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w art. 55 ust. 3 lub art. 56 ust. 3, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Prokuraturze wystarczy znalezienie wagi elektronicznej i/lub woreczków strunowych ażeby postawić zatrzymanemu zarzut czynienia przygotowania do wprowadzenia do obrotu. Przykładowo: http://zielona-gora.po.gov.pl/index.php?id=42&ida=5732 czy http://policja.waw.pl/pl/dzialania/aktualnosci/24050,dok.html.
Sam zarzut jednak nie musi się ostać, zwłaszcza jeśli opiera się wyłącznie na znalezieniu woreczków strunowych czy też wagi elektronicznej. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 10 stycznia 2019 r., sygn. akt II SA/Bk 526/18: „Z udowodnionych faktów w postaci posiadania przez skarżącą znacznych ilości środków zastępczych oraz narzędzi do ich porcjowania nie można przyjąć za okoliczność udowodnioną, że wprowadzała ona te środki do obrotu. Z faktów tych można co najwyżej wywodzić, że miała ona taki zamiar, może nawet czyniła ku temu przygotowania, ale nadal brak jest dowodu na okoliczność wprowadzenia ich do obrotu. Sam zaś zamiar (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 29 maja 2018 r., sygn. akt III SA/Kr 7/18, a także wyrok WSA w Białymstoku z dnia 23 sierpnia 2018 r., sygn. akt II SA/Bk 302/18 i z dnia 10 grudnia 2018 r., sygn. akt II SA/Bk 590/18) oraz samo przygotowanie do wprowadzenia do obiegu znacznej ilości środków zastępczych (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 30 listopada 2017 r., sygn. akt II SA/Lu 661/17), nie są wystarczające do uznania, że to wprowadzenie nastąpiło. Powyższe oznacza, że organy przedwcześnie uznały za udowodniony fakt wprowadzenia przez skarżącą do obrotu tych środków”.
Wyjaśniając, kiedy możliwym będzie a kiedy nie powinno mieć miejsca skazanie za przygotowanie do wprowadzania do obrotu, wskazać należy na czym polega owa klauzula odpowiedzialności przygotowania określona w ww. przepisie. Wymaga to odwołania się do art. 16 § 1 k.k. Zgodnie z jego treścią przygotowanie zachodzi wtedy, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania, w szczególności w tymże celu wchodzi w porozumienie z inną osobą, uzyskuje lub przysposabia środki, zbiera informacje lub sporządza plan działania. Wynika z niego, że przepis art. 16 § 1 k.k. jedynie przykładowo wymienia czynności, które mają charakter czynności przygotowawczych, nie może być zatem wątpliwości, że mogą to być również inne zachowania, o ile tylko stwarzałyby warunki o jakich stanowi art. 16 § 1 k.k.
Przykładowo z przygotowaniem będziemy mieli do czynienia w sytuacji udzielenia "w celu spróbowania i oceny jakości" środka odurzającego, dokonanego dla zachęcenia przyszłego nabywcy do udziału w obrocie (Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt II AKa 125/10). Zasadniczo zatem można przyjąć, że potrzebne są dowody ze źródeł osobowych- świadków, współsprawców- ażeby doszło do skazania.
Adwokat Agnieszka Prętczyńska- obrońca w sprawach karnych, posiadający bogate doświadczenie w obronie w sprawach z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.